Daling aantal zelfdodingen, behalve bij 45-59-jarigen

Het Vlaams suïcidecijfer ligt 1,5 keer hoger dan het Europe se gemiddelde. Met het Vlaams Actieplan Suïcidepreventie 2012-2020 wil de Vlaamse regering daar iets aan doen. In het plan staat de duidelijke ambitie om het aantal zelfdodingen tussen 2000 en 2020 met 20 procent te verminderen.

Uit een tussentijdse evaluatie van het actieplan blijkt alvast dat de doelstelling van -20 procent al voor de meeste leeftijdsgroepen gehaald werd. De cijfers hebben betrekking op de periode 2000-2014. Voor 2015 of 2016 zijn er nog geen cijfers. Maar, opvallend, in de leeftijdsgroep 45-59-jarigen wordt de doelstelling (nog) niet gehaald. "Daar zien we geen daling en is de evolutie niet gunstig", zegt professor Gwendolyn Portzky van het Vlaams Expertisecentrum Suïcidpreventie (VLESP) aan Belga. Een duidelijke verklaring voor het achterblijven van die groep is er niet. "Een mogelijke hypothese is dat die leeftijdsgroep harder getroffen is door de economische crisis. Voor iemand van 52 jaar die zijn job verliest is dat mogelijk zwaarder dan voor iemand van 28 jaar", aldus Portzky.

Maar volgens Portzky is verder onderzoek nodig. Minister van Welzijn Jo Vandeurzen trekt alvast 165.000 euro uit voor bijkomend onderzoek naar de suïciderisico's bij 45- tot 59-jarigen. Daarbij wordt gedacht aan 'psychologisch autopsie-onderzoek'. In die methode wordt gesproken met nabestaanden (bv. ouders, partners, vrienden) om na te gaan wat mogelijk een rol heeft gespeeld bij de keuze voor suïcide. "Op die manier krijgen we mogelijk een beeld van hoe we daar via preventie op kunnen inspelen", aldus Portzky.

De tussentijdse evaluatie is volgens Portzky ook bedoeld om te kijken of iedereen voldoende bereikt wordt en waar er kan/moet bijgestuurd worden. "We kunnen niet wachten tot 2020 om die analyse te maken", klinkt het. Zo is er de laatste jaren een duidelijke trend naar meer online-hulpverlening met de bedoeling om de drempel naar hulp zo laag mogelijk te maken. "Die evolutie gaat razendsnel", zegt Portzky.

Denk aan de uitbreiding van de chatmogelijkheden bij de Zelfmoordlijn, de zelfhulpmodule Think Life, de app BackUp, ... Ook op het vlak van nieuwe behandelingen en therapieën wil Vlaanderen de boot niet missen. Zo loopt er een onderzoek naar het mogelijke effect van mindfulness op suïcidegedrag. "Het is nog niet bewezen dat die cognitieve training effectief is in het terugdringen van het suïciderisico, maar het is iets dat we momenteel onderzoeken", legt Portzky uit.

Ook het effect van andere therapieën, zoals de Toekomstgerichte Training, wordt verder onderzocht. Volgens Vlaams minister van Welzijn Jo Vandeurzen toont de tussentijdse evaluatie aan "dat laagdrempelige acties, zoals www.zelfmoord1813.be, Think Life en de app BackUp, aanslaan". "We zetten stappen in de goede richting om onze gezondheidsdoelstelling te realiseren", aldus de minister.

Wie met vragen zit rond zelfdoding, kan terecht bij de Zelfmoordlijn op het gratis nummer 1813 en op de website www.zelfmoord1813.be .

(Belga)