gezondheid

De actieve voedingsdriehoek op zijn kop

Vlaams Instituut Gezond Leven lanceert voedings- én bewegingsdriehoek
19.09.2017

Na 20 jaar wordt de actieve voedingsdriehoek vervangen. Voortaan hebben we een nieuwe voedingsdriehoek én een bewegingsdriehoek. Het Vlaams Instituut Gezond Leven (het vroegere VIGeZ) lanceert hiermee de herziene versie van het Vlaamse voorlichtingsmodel voor voeding, beweging en lang stilzitten.

In het nieuwe voedingsmodel ligt de focus op plantaardige en weinig of onbewerkte voeding, zoals groenten, fruit, peulvruchten en noten. Daarnaast wordt ‘lang stilzitten’ als volwaardig thema uitgewerkt in de bewegingsdriehoek. De nieuwe modellen zijn er voor iedereen. Niet enkel leerkrachten of gezondheidsprofessionals kunnen ermee aan de slag. De thema’s voeding, beweging en sedentair gedrag staan niet meer samen in één figuur, maar blijven samen bruikbaar, als onderdeel van een gezonde levensstijl.

De voedingsdriehoek geeft advies over welke voedingsmiddelen de beste keuze zijn binnen een gezond en duurzaam voedingspatroon.

Gezond en duurzaam eten

Wat eet je het best?

  • Plantaardige producten als basis voor elke maaltijd

  • Beperk dierlijke producten

  • Drink vooral water

  • Zo weinig mogelijk bewerkte producten

  • Varieer en zoek alternatieven

  • Eet op vaste tijdstippen en samen met anderen

  • Eet bewust en met mate

  • Pas je omgeving aan

  • Werk stapsgewijs

  • Geniet van wat je eet

De voedingsdriehoek staat op zijn kop zodat de meest gezonde voedingsmiddelen bovenaan staan. Daarnaast is hij ook grondig door elkaar geschud. Het effect op de gezondheid, gebaseerd op wetenschappelijke consensus, vormt de basis voor de plaats van het voedingsmiddel in het model. Duurzaamheid en de huidige voedingsgewoonten in Vlaanderen spelen mee een rol. Peulvruchten en noten krijgen een aparte plaats. Ook tussen gevogelte, rood vlees en bewerkte vleeswaren is er een onderscheid gemaakt. Plantaardige olie staat boven boter omdat de gezondere onverzadigde vetzuren boven de verzadigde vetten komen te staan. Ook het slechte wordt benoemd. Ongezonde producten stonden vroeger in het topje van de driehoek. Vanaf nu horen die waren, zoals frisdrank en snoep, niet meer tot ons voedingsmodel. Ze krijgen een eigen onderverdeling met de noemer ‘zo weinig mogelijk’. Het model bevat geen aanbevolen hoeveelheden. Mensen worden aangemoedigd om stapsgewijze verbeteringen te doen en niet meteen het ideale na te streven. Ook dat is voor iedereen anders.

 

Stap voor stap

Bij gezond leven hoort een gezonde mix van zitten, staan en bewegen. De bewegingsdriehoek geeft een houvast in hoe we dat het beste kunnen aanpakken. Voor het eerst wordt ‘lang stilzitten’ volwaardig uitgewerkt in de figuur. Want ook al beweeg je veel, het is even belangrijk dat je geen urenlang stilzit. Daarom is lang stilzitten oranje gekleurd. De bewegingsdriehoek raadt aan elk halfuur even recht te staan en te stappen, een glas water te halen of een ander bewegingstussendoortje te doen. 

De bewegingsdriehoek geeft advies over de activiteiten die je kan kiezen om te groeien naar een gezonde mix van zitten, staan en bewegen in je leven.

Het grootste deel van je (wakkere) dag beweeg je het best licht intensief, door bijvoorbeeld zitten regelmatig af te wisselen met staan en stappen op het werk, of de trap te nemen in plaats van de lift.  Als je elke dag nog eens matig intensief beweegt – bijvoorbeeld 's avonds een stevige wandeling – levert dit nog meer gezondheidsvoordelen op dan licht intensieve bewegingen. Bij matig intensieve bewegingen adem je sneller en gaat je hartslag omhoog. Maar je bent niet buiten adem en je kan gewoon blijven praten.

 

Zit minder, beweeg meer

  • Zit minder lang stil en beweeg meer, doorbreek lange periodes van zitten

  • Zet stap voor stap, geleidelijk aan

  • Ga elke dag voor een gezonde mix

  • Varieer waar je beweegt en minder zit, niet enkel in je vrije tijd

  • Ruil minder gezonde keuzes in voor gezonde gewoontes

  • Voel je goed, voorzie een gezonde beloning

  • Denk vooruit en plan

  • Pas je omgeving aan

Ideaal is als je je minstens één keer per week uitleeft in je favoriete sport. Bewegen met hoge intensiteit biedt namelijk nog meer voordelen voor je gezondheid dan matig en licht intensief bewegen. Daarnaast is het ook belangrijk om wekelijks je spieren te trainen en te versterken. 

Het Vlaams Instituut Gezond Leven ging voor de herziening van de actieve voedingsdriehoek niet over één nacht ijs. Naast een groep experts ‘gezonde voeding’, ‘beweging’ en ‘sedentair gedrag’, heeft het instituut deze keer ook experts gedragsverandering en communicatie geconsulteerd. Bedoeling is immers dat de gezondheidsboodschappen voor iedereen duidelijk zijn. Daarnaast zijn de voedings- en bewegingsdriehoek uitgebreid getest bij een panel van 300 Vlamingen.

>> Nog meer concrete info en tips: www.gezondleven.be