kinderen & jongeren

Hoe werkt een kindvriendelijke stad?

"De Gentse kinderen zijn medeburgers"
24.10.2016
Foto's
Bob Van Mol

In Vlaanderen zijn er zeven steden en gemeenten die het officiële label 'kindvriendelijk' dragen. Gent is er één van. Het gaat om veel meer dan speeltuinen in de stad. “We zetten kinderen en jongeren niet op een voetstuk, maar het zijn wel evenwaardige burgers.”

De Jeugddienst in de Gentse Kammerstraat is een gebouw zoals je er in het oude centrum honderden ziet: mooi en statig, maar niet bepaald speels. Dat verandert al een beetje als je de deur opent. Aan de balie staat een speelhuisje waar kinderen zich kunnen amuseren. Maar als je doorloopt naar de binnenkoer, kom je pas echt in een kindvriendelijk walhalla. Een zonnige buitenruimte met een groot speeltuig, schommels, hangstoelen, picknicktafels, een zandbak en fleurige versiering. Eén ding ontbreekt: kinderen. Kort voor de middag zit hier alleen wat stadspersoneel te vergaderen, maar verder is het opvallend stil en rustig. “Dan moet je over een paar uur maar eens terugkomen, als de naschoolse opvang begint”, lacht Marianne Labre, die op de Jeugddienst werkt als programmaregisseur van ‘Gent, kind- en jeugdvriendelijke stad’. Ook de aanpalende kinderopvang maakt gebruik van deze binnenkoer: ambiance verzekerd.

Het langste krijtbord van Gent

We installeren ons aan een van de picknicktafels en Labre slaat meteen de speelkaart van Gent open. Een grote kaart van de stad met daarop 57 speelplekken, plus – op de achterkant – nog eens een 80-tal in ‘groot- Gent’. Van klassieke speelterreinen in de bekende Gentse parken tot plekken waar je avontuurlijk kan spelen, waar zand is of waar je dieren kan spotten. Eén ding valt meteen op: op enkele uitzonderingen na, is het historische centrum een blinde vlek. Kindersecretaris Tina Van Acker beaamt. “In het historische centrum is er niet altijd ruimte om te spelen. Maar er duiken gelukkig steeds meer leuke initiatieven op. Onder de polyvalente, open Stadshal wordt heel wat georganiseerd voor kinderen. Vlak ernaast ligt een groene zone. In Klein Turkije (een bekend straatje vol cafés, n.v.d.r.) is er een tijdelijke speelruimte met het langste krijtbord van Gent, een glijbaan en een zandbak. En dit najaar komen de eerste parklets: speelse multifunctionele structuren die als ontmoetings- en speelplek kunnen dienen. Het is belangrijk om creatief om te springen met de bestaande ruimte.”

Hier is het leuk

In oktober 2014 kreeg Gent – naast Hasselt, Sint-Niklaas, Turnhout, Meeuwen-Gruitrode, Wetteren en Mechelen – het label ‘Kindvriendelijke stad’. Maar de stad is al veel langer bezig met het thema, vertelt Labre. “Zelf ben ik in 1997 begonnen met het jeugdruimtebeleid. En verschillende stadsdiensten zijn er, elk apart, ook al lang mee begaan. Het basisidee is duidelijk: kinderen en jongeren moeten zich welkom voelen in Gent. Ze moeten het er leuk vinden en het gevoel hebben dat ze medeburgers zijn. Bij het begin van deze legislatuur is kind- en jeugdvriendelijkheid voor het eerst in de missie van de stad opgenomen. Dat is een manier om het thema op alle niveaus een plek te geven. We moeten iedereen – van ambtenaar tot politicus en ondernemer – mee krijgen. Dat is niet eens zo’n zware opgave. Gent is een sociale stad. De initiatieven ontstaan snel en spontaan.”

Er is een actieplan met 181 concrete acties: van een skatepark tot een antipestbeleid.

Niet na-apen

Maar om alles concreet te maken, is er ook een uitgebreid actieplan. Labre gidst ons er in sneltempo door: vijftien speerpunten – van armoedebestrijding tot toerisme – met in totaal 181 acties. Zo komt er een groot skatepark op de Blaarmeersen, is de maximumsnelheid in de hele binnenstad 30 kilometer per uur en wordt er gewerkt aan een antipestbeleid. Andere gemeenten die graag kindvriendelijker willen worden, kunnen zeker inspiratie vinden in Gent. Al is na-apen niet mogelijk, waarschuwt Labre. “Wij werken niet in het ijle. We moeten altijd rekening houden met de omgeving. Meer participatie en inspraak voor de jeugd, allemaal goed en wel. Maar we mogen ook de belangen van de andere burgers en ondernemers niet vergeten. We zetten onze jeugd niet op een voetstuk, maar het zijn wel evenwaardige burgers.”

Van intensieve coaching tot luierhoekje

Ook de website Jong en Wijs (www.ookmijn.stad.gent/jongenwijs) is intussen een feit, vertelt Van Acker. “Dat is een participatieve website. We brengen nieuws over Gent als kind- en jeugdvriendelijke stad, maar daarnaast kan iedereen er ook aan meewerken door ideeën te delen, een oproep te doen of een activiteit op de agenda met lokale initiatieven te plaatsen. Op die manier proberen we een draagvlak te creëren, zodat alle Gentenaars zin krijgen om mee te werken aan een kind- en jongerenvriendelijke stad.”

Als we haar vragen om haar favoriete kindvriendelijke project uit te kiezen, vindt ze dat heel moeilijk. “Enerzijds zijn er de ‘zwaardere’ centrale thema’s, zoals kinderarmoede en jeugdwerkloosheid. Dat kunnen wij niet alleen oplossen als stad, maar we kunnen wel kleine dingen doen om mensen een beetje te helpen. Zo is er het project ‘Take Off’ dat intensieve coaching biedt aan kwetsbare en moeilijk bereikbare jongeren. Het doel is jongeren sterker maken voor een werkof opleidingstraject. Maar er zijn natuurlijk ook heel veel andere projectjes. Zo nemen we binnenkort het aantal borstvoedingsruimtes en luierhoekjes in de stad onder de loep: met een kleine investering kunnen we voor jonge gezinnen veel betekenen.”

www.kindvriendelijkegemeente.be