Vzw Homie helpt jongeren aan een thuis

Alex* is 23. Sinds drie weken slaapt hij in de caravan van vzw Homie, die geparkeerd staat in een tuin in een rustige, Hasseltse woonwijk. “Hiervoor sliep ik in de auto van de moeder van mijn ex-vriendin”, vertelt hij. “Omdat ik geen thuis meer had, ging ik aankloppen bij het OCMW. We belden naar vzw Homie, waardoor ik op dezelfde dag nog, na een intakegesprek, hier kon intrekken tot ik iets heb gevonden.”

“Met deze caravan geven we jongeren drie maanden een plek om tot rust te komen”, zegt Musti Önlen, die het project afgelopen zomer uit de grond stampte. “We geven jongeren tijdelijk een dak boven hun hoofd en helpen ze een nieuwe, vaste en veilige thuis te vinden. Samen met Evelien Maris van Arktos bekijkt vzw Homie wat ze daarnaast nog nodig hebben. Vaak is dat een opleiding of een job, soms ook psychologische, juridische of andere hulp. Sinds 27 augustus hielp vzw Homie al 4 jongeren aan een nieuwe woonst.”   

Betrokken buren

De buurt wordt nauw betrokken. “Iedereen kent elkaar hier, de caravan staat niet voor niets in deze wijk”, zegt Musti. “Bij de opstart stelden we vzw Homie voor op bewonersbijeenkomsten en gingen we in dialoog met alle buren. Zo kwam er een draagvlak. Gerda, een van de buren, bekijkt momenteel of ze Alex aan een job kan helpen. Ze denken mee, ze zijn begaan.” 

Alex knikt. “De buren zijn heel lief, ze helpen waar ze kunnen. Lydia en Danielle maken weleens eten; Ellen leent me zelfs de PlayStation van haar kinderen (lacht).”

Vzw Homie omringt zich ook met professionele partners. Zoals de stad Hasselt, dienst Wijkmanagement, het OCMW, Arktos, Cachet en De Wiekslag. Daarnaast is er een klankbordgroep van 13 stakeholders uit verschillende sectoren, met formele en non-formele spelers. 

Veel noden, beperkt aanbod

Musti helpt al langer dak- en thuisloze jongeren. “Ik heb veel affiniteit met deze doelgroep, ik had zelf een zware jeugd. Ik kwam op mijn vijftiende terecht in de jeugdhulp, ik weet wat het is om in een leefgroep te wonen. Een aantal jaar geleden hielp ik een jong koppel om hun zaken op orde te krijgen en na de dood van Jordy (de negentienjarige jongen die in 2016 in een tentje in Gent overleed door ontbering, red.) wilde ik echt iets betekenen. Op Facebook gaf een vriendin een caravan weg, en zo ging de bal aan het rollen.” 

“Niet iedereen is klaar om op zijn achttiende op eigen benen te staan”“We moeten beseffen dat sommige jongeren uit de boot vallen”, vindt Musti. “Jongeren kunnen vanaf hun achttiende niet meer terecht in jeugdvoorzieningen, maar niet iedereen is klaar om dan al op eigen benen te staan. Vzw Homie wil aanvullend werken, we proberen een oplossing te vinden voor jongeren die tussen de mazen van het net glippen. Maar we zien veel noden, en het aanbod is beperkt. En wij hebben ook maar één caravan, dus ik besef heel goed dat we lang niet alles kunnen oplossen.”

“Al denken we wel aan uitbreiden, want onlangs erfden we een tweede caravan. Maar eerst gaan we evalueren hoe we bezig zijn. We willen groeien, maar alleen als we een goede, sterke basis hebben om op te bouwen.”

Geen doorsnee hulpverlening

Of het in de caravan niet te koud wordt in de winter? “Ik besef dat mensen zich afvragen of onze caravan wel goed en menswaardig genoeg is, maar alles is er, ook verwarming”, zegt Musti. “Het is een tussenoplossing, jongeren verblijven hier tijdelijk en we proberen hen zo goed mogelijk te helpen.” 

“Als jongeren mij als gelijke zien, is er meer vertrouwen en kunnen we veel meer bereiken”“Ik laat Alex hier niet aan zijn lot over. Zo’n drie keer per week kom ik langs en we horen elkaar elke dag. Natuurlijk wil ik weten hoe het met hem gaat en of hij iets nodig heeft. Als het moet, ga ik met jongeren mee naar de rechtbank. Maar daarnaast vind ik het zelf ook fijn om hier eens een avondje te komen gamen (lacht). Dat maakt van mij geen doorsnee hulpverlener; ik wil niet boven deze jongeren staan. Als ze mij als gelijke zien, is er meer vertrouwen en kunnen we samen veel meer bereiken. De jongeren die hier verblijven hoeven mij ook niet te vertellen wat ze meegemaakt hebben of gedaan hebben, mijn hulp staat los van hun verleden. En mijn gsm staat altijd aan, ook ’s nachts.”

Eenvoudige dromen

Hoe Musti dat allemaal combineert met zijn voltijdse job als educatief medewerker bij de vzw Internationaal Comité en zijn functie als cliëntvertegenwoordiger in het Raadgevend Comité Jeugdhulp en IROJ Limburg? "Dat is moeilijk (lacht). Ik heb het ontzettend druk omdat ik aanspreekpunt ben voor onze jongeren, maar ook voor de buurt en alle partners. En naast individuele hulp voorzien we af en toe ook een groepsaanbod voor alle jongeren van vzw Homie: een filmavond, een wandeling in de natuur, of een etentje. Dat is veel werk, maar het is ook superleuk. Ik doe dit heel graag, met passie, voor de volle 100 procent. En hoewel ik besef dat we natuurlijk lang niet alles kunnen oplossen, heb ik toch het gevoel dat we dingen verwezenlijken.”

Alex knikt. “Vzw Homie heeft voor mij heel veel gedaan. Ik heb respect voor wat Musti allemaal uit de grond heeft gestampt, hij heeft voor mij echt deuren geopend. Ik moet al zo lang mijn plan alleen trekken, daardoor nam ik soms de verkeerde beslissingen. Maar ik geloof dat ik nu een oplossing vind, alles komt vast goed. Mijn dromen zijn niet zo spectaculair, ik wil gewone dingen. Een eigen plek, vast werk, een rijbewijs. Simpel, maar niet zo makkelijk te realiseren. Want als je geen adres hebt, vind je ook geen werk.” 

*Alex is niet de echte naam van deze jongere. Eén week na dit interview vond hij een eigen appartement. 

16% van de Belgen loopt risico op armoede. In Vlaanderen leefde in 2018 iets meer dan 1 op de 10 mensen in een huishouden met een inkomen onder de Belgische armoededrempel. Dat zijn ongeveer 680.000 Vlamingen. In Limburg gaat het om bijna 16.000 mensen. In België bestaan er geen officiële cijfers van het aantal daklozen, maar uit onderzoek van de KU Leuven blijkt dat een kwart van de thuislozen tussen de 18 en 25 jaar oud is. 

Dit artikel kwam tot stand in het kader van de Youca Action Day, waarbij Vlaamse en Brusselse jongeren zich engageren om één dag te werken voor een bedrijf, overheid of organisatie. Het loon dat ze die dag verdienen, gaat naar een goed doel voor jongeren in Guinee of België. Jongere Hannah Lybeert schreef mee aan dit stuk.