Volwaardig statuut voor pleegouders
Het federaal parlement heeft een wetsvoorstel dat de rechten en plichten van pleegouders regelt, goedgekeurd. Een volwaardig statuut moet ervoor zorgen dat pleegouders vrij zijn om alledaagse beslissingen te nemen of kunnen optreden in dringende medische situaties. Pleegouders krijgen ook het recht om contact te houden met hun pleegkinderen wanneer zij terugkeren naar huis. De nieuwe wet treedt in werking op 1 september 2017.
In Vlaanderen staan 4.000 pleeggezinnen klaar om kwetsbare kinderen en jongeren op te vangen die tijdelijk niet meer thuis kunnen wonen. “Ondanks het belangrijke engagement van pleegouders binnen onze samenleving, ontbrak een volwaardig juridisch statuut tot nog toe.”, zegt Niels Heselmans van Pleegzorg Vlaanderen. “Pleegouders moeten dagdagelijkse en soms dringende beslissingen nemen waarvoor geen wettelijk kader voorzien is. In de regel moest dus voor sommige van die keuzes, zoals de keuze van een hobby van een kind of de toestemming om op schoolreis te gaan, de goedkeuring van de ouders gevraagd worden. En ook bij urgente medische situaties moesten pleegouders wachten op toestemming van ouders. Het nieuwe statuut zorgt ervoor dat pleegouders deze beslissingen in het belang van het kind zelf kunnen nemen.”
Jo Vandeurzen, Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin: “Dit statuut verhoogt de aantrekkelijkheid om pleegouder te worden. Dit is een belangrijke stimulans om het aantal kinderen en jongeren dat we elk jaar in Vlaanderen in de pleegzorg opvangen te doen toenemen.”
Ouders
Ook ouders krijgen een duidelijke plek in het nieuwe statuut. “Bij belangrijke beslissingen in het leven van een kind, onder meer rond de keuze van het schoolnet of godsdienst, is de stem van ouders cruciaal.”, aldus Heselmans. “Op die manier blijft de kern van pleegzorg behouden: ouders en pleegouders delen de zorg over een kind. Dat betekent dat ouders zoveel mogelijk betrokken blijven bij de opvoeding van hun kind. Maar als ze dat zelf willen, kunnen ouders ook deze verantwoordelijkheden overdragen naar de pleegouders. Alleen indien er geen akkoord mogelijk is tussen ouders en pleegouders, kunnen pleegouders de familierechtbank vragen om bepaalde ouderlijke bevoegdheden te kunnen uitoefenen, op voorwaarde dat het kind minstens een jaar bij hen woont.”
Terug naar huis
Belangrijk is ook dat pleegouders contact kunnen blijven houden wanneer hun pleegkind opnieuw terugkeert naar huis. “Pleegzorg is een tijdelijke vorm van opvang.”, zegt Heselmans. “We vertrekken steeds vanuit de hoop dat kinderen op termijn opnieuw bij hun ouders kunnen wonen, wanneer die de draad van hun leven opnieuw hebben opgepakt. Maar de band die pleegouders met hun pleegkinderen opbouwen kan je natuurlijk niet zomaar wegvagen. De nieuwe wet voorziet dat pleegouders ook na afloop van de pleegzorgsituatie bezoekrecht kunnen aanvragen en zo kunnen blijven fungeren als vertrouwde personen voor een kind.”
Ouderschapsverlof
Ondanks de komst van een juridisch statuut voor pleegouders, hebben ze nog steeds geen recht op ouderschapsverlof. “Op dit moment hebben pleegouders recht op zes verlofdagen per jaar in het kader van pleegzorg.”, zegt Heselmans. Dat moeten ze verdelen onder elkaar als ze een koppel vormen en het moet steeds gemotiveerd worden. We merken echter dat vooral die eerste aanpassingsperiode wanneer een kind voor lange tijd in een pleeggezin terecht komt, heel intens kan zijn. Belangrijk is dat pleegouders dan voldoende tijd en ruimte krijgen om hun pleegkind goed te omkaderen. We hopen dat na deze belangrijke stap rond het statuut voor pleegouders ook het recht op ouderschapsverlof voor pleegouders vorm kan krijgen.”