welzijn & zorg

Twee op drie mantelzorgers zwaarder belast door corona

COVID zet niet alleen zorgpersoneel onder druk
16.12.2020
Foto's
Belga Image / RV

De coronacrisis weegt zwaar op mantelzorgers. Tweederde van de mantelzorgers wordt extra belast door de coronacrisis en meer dan de helft besteedt meer tijd aan mantelzorg. Dat blijkt uit een online bevraging van de HOGENT en Steunpunt Mantelzorg van begin mei, waarin gepeild werd hoe mantelzorgers de coronacrisis beleven.

De coronacrisis legt niet alleen extra druk op professioneel zorgpersoneel, ook de naar schatting 600.000 Vlamingen die regelmatig zorgen voor een familielid, een vriend of een buur – de onzichtbare helden van de zorg – worden zwaarder belast.

De impact van de coronacrisis is groot: twee op de drie mantelzorgers ervaren de coronacrisis als extra belastend en meer dan de helft besteedt door de crisis meer tijd aan mantelzorg. Mantelzorgers geven daarnaast aan vaker dan gewoonlijk het gevoel te hebben dat ze constant onder spanning staan. Bijna de helft zegt slechter te slapen of wakker te liggen door kopzorgen.

“De helft van de mantelzorgers ligt wakker door kopzorgen”

Wegvallen van hulp

De coronacrisis zorgt voor extra druk doordat er minder professionele hulp is, waardoor de taken van mantelzorgers stevig toenemen. Dagopvang, poetshulp en kinesitherapie verminderden of vielen tijdelijk weg sinds begin maart en er was minder contact met huisartsen of specialisten. Tegelijkertijd was er ook minder hulp uit het eigen netwerk, waardoor mantelzorgers er vaker alleen voor kwamen te staan. Sommigen werden zelf ziek, en hadden niemand om hen en de persoon die ze verzorgen te helpen. Een kleine minderheid kreeg wel extra hulp van buren of familie.

Mantelzorgers merken ook dat de persoon voor wie ze zorgen vaker in de put zit, dat er meer sprake is van geheugenproblemen, en dat hij of zij meer beslag op hen legt met hulpvragen. Zorgvragers die slechter in hun vel zitten, kunnen de grotere belasting van mantelzorgers mee verklaren. Daarnaast is er ook de angst om ziek te worden. 80% van de mantelzorgers is bang dat de persoon voor wie ze zorgen besmet wordt met corona.

Moeilijk om werk en zorg te combineren

Mantelzorgers combineren de zorg die ze geven vaak met werk en/of een gezinsleven. Een vijfde van de mantelzorgers die een job hebben, geeft aan nood te hebben aan verlof om de zorg te kunnen blijven opnemen. Een kwart ervaart de combinatie van de zorg met hun werk in deze periode als moeilijk.

“80% van de mantelzorgers is bang dat de persoon voor wie ze zorgen besmet raakt”

Voor ongeveer de helft van de mantelzorgers is er door corona minder ruimte voor een sociaal leven of voor ontspannende activiteiten. Wie zich niet kan ontspannen, raakt moe of uitgeblust. Maar voor de andere helft brengt deze periode juist meer rust op sociaal vlak. Zij wandelen, fietsen of lezen nu vaker dan vroeger, wellicht omdat ze minder afspreken met andere mensen.

Nood aan steun, info en advies

Mantelzorgers geven aan dat ze nood hebben aan meer emotionele en praktische steun, informatie en advies. Ook klinkt de nood aan erkenning er waardering. Daarnaast zou de combinatie met betaald werk beter ondersteund kunnen worden door mantelzorgers de mogelijkheid te bieden maximaal van thuis te werken, zodat ze de persoon voor wie ze zorgen beter beschermd wordt tegen een besmetting met COVID-19.

Want mantelzorg is zwaar, ook al zijn mensen vaak dankbaar en fier dat ze kunnen zorgen voor een dierbare. Meer dan een kwart van de mantelzorgers geeft aan dat de zorg in coronatijden moeilijk vol te houden is. Daarom moeten we erover waken ook te zorgen voor de zorgers.

De online bevraging dateert van begin mei. 565 mantelzorgers werden bevraagd. Bijna de helft van hen zorgt voor een of beide ouders, een kwart zorgt voor zijn/haar partner, en 14% zorgt voor een kind met een zorg- of ondersteuningsnood. Bijna 90% van hen verleent thuis zorg, bij de anderen woont de persoon die zorg nodig heeft in een residentiële voorziening.

Lees het volledige onderzoek op de website van HOGENT.

Auteurs van het onderzoek: Onderzoeksteam HOGENT: Benedicte De Koker, Deborah Lambotte & Nico De Witte. Steunpunt Mantelzorg: Naomi De Bruyne & Sarah Pardon.