welzijn & zorg

Zorg in de bres voor het klimaat

VIPA en VEB roepen zorgvoorzieningen op om energieprestatiescan aan te vragen

Slechte luchtkwaliteit en extreme weersomstandigheden treffen vooral kinderen, ouderen en mensen met een zwakkere gezondheid. Omdat de zorg voor de meest kwetsbare mensen nu net dé kerntaak is van de welzijns- en gezondheidssector, is het niet meer dan normaal dat die sector het voortouw neemt in de zorg voor het klimaat. Dragen we zorg voor het klimaat, dan dragen we zorg voor onze gezondheid. Daarom roepen VIPA en VEB zorgvoorzieningen op een energiescan aan te vragen.

Op de klimaattop van Parijs werd beslist dat de EU tegen 2050 80 tot 95% minder broeikasgassen wil uitstoten. Gebouwen hebben daarbij de meeste impact. Hoe minder CO2 gebouwen uitstoten, hoe groter de winst voor het klimaat.
Op 12 januari 2017 ondertekenden de Jo Vandeurzen, Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, de leidend ambtenaar van VIPA, de koepelorganisaties van de welzijns- en zorgsector en VEB dertien klimaatengagementen. Die moeten ertoe bijdragen dat de CO2-uitstoot van gebouwen en activiteiten die verantwoordelijk zijn voor de opwarming van de aarde, vermindert. 
De zorgsector engageerde zich o.a. om jaarlijks 2,09 procent energie te besparen opdat er tegen 2030 alvast 30 procent energie bespaard is. Daarnaast zal er binnen elke voorziening aandacht zijn voor de uitwerking van een klimaatvisieplan tegen 2020 en wordt er maximaal ingezet op hernieuwbare energie en groene stroom in het aankoopbeleid van voorzieningen. Niet onbelangrijk is dat alle nieuwbouw in de zorgsector vanaf 2018 bijna-energieneutraal (BEN) en duurzaam moet zijn.
Om het energieverbruik op te volgen, ontwikkelt VEB een online platform waarin het globale verbruik van de zorgsector opgenomen is en waar voorzieningen hun eigen verbruik kunnen vergelijken met het gemiddelde verbruik van een vergelijkbaar gebouw.
VIPA stelt 2,5 miljoen euro ter beschikking voor energieprestatiescans op maat bij 1.000 voorzieningen uit de zorgsector. 
Alle zorgvoorzieningen kunnen bij VEB een gratis energiescan aanvragen waarbij ervaren energiespecialisten bekijken hoe gebouwen energie-efficiënter kunnen worden. Voorzieningen krijgen een gedetailleerd zicht op hun energieverbruik, alsook een overzicht van alle relevante energiebesparende maatregelen die ervoor zorgen dat hun energiefactuur daalt en de CO2-uitstoot vermindert. De energiescan is volledig gratis voor voorzieningen die alle maatregelen uitvoeren die zichzelf binnen de vijf jaar terugverdienen. 

Hoe een gratis energiescan op maat aanvragen?
Schrijf vóór 29 juni 2018 in via terra.vlaanderen.be.
Meer info nodig? Lees alles over het klimaatplan zorg en de energiescans op www.veb.be/klimaatwvg.

Daarnaast voorziet VIPA 20,5 miljoen euro voor voorzieningen die na hun energiescan energiebesparende maatregelen willen treffen.
De maatregelen met een terugverdientijd van minder dan vijf jaar moeten organisaties zelf uitvoeren. Voor maatregelen die een langere terugverdientijd hebben, kunnen voorzieningen subsidies krijgen. Daardoor kunnen ze ook ‘dure’ maatregelen implementeren met een grotere CO2-impact, en dit op een financieel aantrekkelijke manier. Voorzieningen moeten de werken binnen de drie jaar uitvoeren. 
In de zomer van dit jaar wordt een eerste oproep gedaan om subsidies voor energiebesparende maatregelen aan te vragen. De eerste subsidies worden toegekend vanaf oktober 2018. Bij de verdeling van die subsidies zal VIPA zoveel mogelijk de nadruk leggen op CO2-vermindering.

Hoe subsidies voor energiebesparende steunmaatregelen aanvragen?
Om in aanmerking te komen voor energiebesparende subsidies moet een voorziening eerst een energiescan laten uitvoeren.
Pas daarna kan men voor de steunmaatregelen intekenen via hetzelfde digitaal platform waar ook de gegevens uit de energiescan samengebracht worden (terra.vlaanderen.be). Zo wordt de administratieve belasting tot een minimum herleid. De voorziening hoeft alleen die maatregelen aan te vinken waarvoor ze financiële ondersteuning wenst en krijgt onmiddellijk een zicht op de impact van de mogelijke subsidies op de terugverdientijden.

 

Wat is de rol van het Vlaams Energiebedrijf? 
VIPA en VEB zijn partners in dit klimaatengagement: VIPA coördineert en subsidieert, VEB faciliteert en ontzorgt.
VEB zorgt voor de aanbesteding van de energiescans op maat bij welzijns- en zorgvoorzieningen, en giet de resultaten in een handig en dynamisch stappenplan. De gegevens uit die energiescan worden op een gecoördineerde manier verzameld en in een format gegoten dat voor het management van een voorziening gebruiksvriendelijk en toegankelijk is. In een volgende fase zal VEB raamcontracten aanbieden waaruit de voorzieningen kunnen kiezen voor de uitvoering van hun energiebesparende investeringen.
“Vanuit VEB zien we dat de zorgsector pionierend werk verricht. Door de geïntegreerde totaalaanpak brengt de sector een belangrijke beweging op gang in het realiseren van structurele energiebesparing, iets wat voor ons de eerste reflectie is binnen de energietransitie. Op grote schaal wordt het energiebesparingspotentieel van bestaande gebouwen in kaart gebracht en worden de voorzieningen bijgestaan in het opmaken en realiseren van een langetermijninvesteringsplan. De zorg- en welzijnssector mag best trots zijn op de voorbeeldrol die ze opneemt in de klimaatambities met het oog op 2050 en ik ben er van overtuigd dat dit ook andere sectoren zal aansporen om een gelijkaardig proces op gang te trekken.” (Elise Steyaert, Projectleider Energie Efficiëntie VEB)
VIPA en VEB staan dus samen in voor een maximale ontzorging van de voorzieningen bij hun energievraagstukken, zodat in de toekomst ‘de zorg’ hun enige zorg is.