Een humanitaire crisis in onze achtertuin
De mening van essayist en uitgever Harold Polis. Je kunt ermee akkoord gaan. Of niet.
Om aan den lijve te ondervinden dat een performante welzijns- en gezondheidszorg een essentieel onderdeel van een hedendaagse beschaving vormt, hoef je vandaag niet naar een ver oorlogsgebied te reizen. Het volstaat om het kanaal over te steken. Vlak na nieuwjaar stierf in het Worcestershire Royal Hospital een vrouw aan de gevolgen van een hartinfarct. Ze had 35 uur op een brancard in de gang gelegen, wachtend op hulp. Een mannelijke patiënt, ook geparkeerd op een brancard in de gang, kreeg een slagaderbreuk en kon niet gered worden. Nog een andere patiënt van het totaal overbezette ziekenhuis hing zich op. Worcerster ligt niet in Syrië, maar ten zuiden van Birmingham. De diepe crisis die de Britse gezondheidszorg al lang in haar greep houdt, beleefde deze winter een dieptepunt. De tragische gebeurtenissen in het Worcestershire Royal Hospital zijn jammer genoeg geen uitzondering.
In vele gevallen is de Britse huisarts een eenzame strijder in de eerste lijn.
Overbevraagd, onderbestaft en ondergefinancierd: ziedaar de korte beschrijving van de National Health Service (NHS), het Britse zorgsysteem. Basisgezondheidszorg is kosteloos voor Britse staatsburgers. Na de Tweede Wereldoorlog vormde de oprichting van die gratis universele gezondheidszorg de basis van de Britse welvaartsstaat, een voorbeeld voor alle West-Europese landen. En nu we ons in heel Europa vragen stellen over de toekomst van onze welvaartsstaat, kunnen we weer naar Groot-Brittannië kijken. Dit keer om te leren hoe het niet moet. De NHS is echt niet goed gefinancierd. Botte, ondoordachte besparingen maken de zaak alleen maar erger. Wellicht het droevigste voorbeeld is de systematische onttakeling van lokale sociale diensten. In vele gevallen is de Britse huisarts een eenzame strijder in de eerste lijn. Hij werkt elk van zijn patiënten af in een Europees record van 10 minuten. Omdat patiënten niet zelden nergens anders hulp vinden, is de volgende stap meteen de spoeddienst van een ziekenhuis. De druk op de ziekenhuizen wordt dan zo groot dat er voor alles en nog wat wachtrijen ontstaan. Die onhoudbare toestand werd door wanhopige Britse zorgprofessionals de afgelopen weken omschreven als een humanitaire noodtoestand. Het is niet de eerste keer. Door het wegvallen van openbare sociale diensten worden vooral zwakke, oudere mensen slechter of helemaal niet geholpen. Volgens sommige schattingen heeft dat in de winter van 2015 tot ruim 50.000 sterftegevallen geleid, vooral bejaarden.
Bij al die doffe ellende is er een licht in de duisternis: de onverdroten inzet van de 1,6 miljoen medewerkers van de NHS. Zorg is en blijft overal en altijd mensenwerk. Zonder hun engagement en professionalisme zou de crisis nog dieper gaan.