kinderen & jongeren

Laat de speeltijgers los

Kinderen mogen stilaan de straat heroveren

Spook rond in het donker… en laat je ouders veilig thuis. Neem de bus naar ‘geen dienst’, verdwaal en vraag de weg. Maak van spinnen ruilen een nieuwe trend op de speelplaats. Het zijn maar enkele suggesties uit de visietekst ‘Bevrijd de speeltijger’ van Kind & Samenleving. De vzw pleit ervoor kinderen overal in de stad en in het dorp ruimte te geven om te spelen, en niet alleen in speciaal daarvoor afgebakende speelpleintjes of in het eigen stadstuintje bij mama en papa thuis.

Want spelen is ontmoeten. En in je eigen tuin ontmoet je geen nieuwe vriendjes. Kinderen mogen stilaan de straat heroveren. De Nederlandse stadsgeografe Lia Karsten pleit in haar boek De nieuwe generatie stadskinderen voor een multifunctionele inrichting van de openbare ruimte: parkeerboxen voor fietsen waar je overheen kan kruipen, een gekrulde verkeerspaal waar je rond kan slingeren, of – waarom niet – een schommel aan een verlichtingspaal. Onderweg zijn is voor kinderen ook niet zomaar jezelf van de ene naar de andere locatie verplaatsen. Het is springen, hinkelen, tikkertje- gewijs van straathoek naar straathoek rennen. Dat betekent ook dat kindvriendelijkheid in steden en gemeenten niet alleen een zaak is van de schepen van jeugd, maar van élke schepen, ook die van mobiliteit, leefmilieu, cultuur en ruimtelijke ordening.

Tijdens het spelen tasten kinderen grenzen af. Ze testen of die oude buurvrouw kwaad wordt als ze belletjetrek doen. En ja, soms wekken spelende kinderen ergernis op bij volwassenen. Maar tegelijk moeten kinderen weten dat ze op de meeste volwassenen kunnen vertrouwen, bijvoorbeeld om de weg te vragen.

Door de straat te heroveren, gaan kinderen ook echt deel uitmaken van hun buurt − onder toeziend oog van de winkelier op de hoek, de buurvrouw die een oogje in het zeil houdt door het keukenraam en de tieners van het skatepark. Ze gaan nieuwe relaties aan, over generatiegrenzen heen.

Niet alles in een stad moet schattig, leuk en veilig zijn, vindt Sven De Visscher van de Hogeschool Gent. Volgens hem moeten we kinderen in de stedelijke cultuur introduceren. En een grote stad ís niet veilig en aangepast aan kinderen. Maar we kunnen hen daarmee leren omgaan. Of nog beter: we kunnen hen betrekken bij het beleid van de stad of het dorp. Niet alleen door te vragen welke kleur de speeltuigen op het pleintje moeten krijgen, maar bijvoorbeeld ook door hen hun zegje te laten doen over het openbaar vervoer en de inrichting van de winkelstraat.

Ouders, buren, overheden en jeugdbewegingen: opgelet! Gun kinderen en jongeren hun plaats in de stad en in het dorp, en niet alleen in de tuin of op het speelplein. Want spelen is sociaal, is samen organiseren en elkaar leren kennen, of zelfs een samenleving-in-het-klein bouwen. En dat verdient toch alle aandacht en steun.

Liesbeth Van Braeckel,

Hoofdredacteur Weliswaar.