welzijn & zorg

Geen 'specials', maar specialisten

Inclusie van werknemers met een verstandelijke beperking
13.10.2015
Foto's
Antwerp Management School

De Antwerp Management School deed vorig jaar onderzoek naar de meerwaarde van inclusie van personen met een verstandelijke beperking op de reguliere arbeidsmarkt. En omdat ‘geen woorden maar daden’ deel uitmaakt van de filosofie van de school, namen twee mensen met een verstandelijke beperking mee de interviews voor het onderzoek af.

Special Olympics-atleten Evy Ploegaerts en André Schepers bleken al snel onmisbaar in het project. Als ervaringsdeskundige konden ze kennis aanleveren. Hun blik verrijkte de onderzoeksresultaten en ze slaagden er bijzonder goed in om een vertrouwelijke sfeer te creëren tijdens de interviews met hun peers. Het onderzoeksteam van de Antwerp Management School onderzocht samen met Evy en André acht cases van inclusie op de werkvloer, in de vorm van enclavewerk of individuele tewerkstelling.

Contact graag

Mensen met een beperking werken om verschillende redenen graag in een regulier bedrijf: de financiële vrijheid, meer zelfvertrouwen en emotioneel welzijn, een gevoel van waardering. Ze zijn vaak trots op hun werk en het geeft hen een zekere sociale status. Literatuuronderzoek stelt dat ze er ook nieuwe sociale contacten aan overhouden met mensen zonder een beperking. Maar dat blijkt in dit onderzoek niet altijd zo te zijn. “Bedrijven doen wel moeite om hen aan werk te helpen, maar houden hen vaak toch gescheiden van de andere werknemers”, stelde Evy Ploegaerts vast. Dit versterkt soms toch het gevoel dat ze ‘minder’ zijn. Terwijl geslaagde inclusie focust op wat mensen wel kunnen, niet op hun beperking.

Geslaagde inclusie focust op wat mensen kunnen, niet op hun beperking.

Iedereen een kans

Werkgevers zien wel de voordelen. Mensen met een verstandelijke beperking zijn vaak beter en sneller in repetitief manueel werk dan niet-beperkte collega’s. Het financiële voordeel in de vorm van loonsubsidies is een argument dat bijna alle ondervraagde werkgevers aanhalen, ook al is het niet bij iedereen een doorslaggevend criterium. Desalniettemin is Evy Ploegaerts niet blij dit te horen: “Ik krijg het gevoel dat sommige werkgevers profiteren van mensen met een beperking.” Toch halen ook zo goed als alle werkgevers sociale beweegredenen aan. Alle mensen moeten een kans krijgen, hun teams moeten even divers zijn als de maatschappij zelf. Ze hebben dus zowel oog voor people, als voor profit.

Talent in de kijker

Evy Ploegaerts, tweede van links, lid van het inclusieve onderzoeksteam van Antwerp Management School: “Ik wil ook kansen krijgen om te leren en te groeien. Onderschat ons niet!”

De sleutel om die twee te verzoenen ligt volgens het onderzoek in de manier waarop jobs vormgegeven worden. Dat kan gaan van een job die volledig ontwikkeld wordt in lijn met de competenties van de medewerker met een beperking, tot standaardisatie, waarbij een medewerker met een beperking aangeworven wordt om een bestaand takenpakket uit te voeren. Een job op maat is het ideaal, en met wat goede wil in veel gevallen ook haalbaar. Mensen met een verstandelijke beperking kunnen veel: groendienst of bandwerk, verzorging of keukenhulp, administratie. Inclusie bevorderen is niet enkel een zaak voor bedrijven, maar ook voor overheden en maatwerkbedrijven. En zeker ook voor de mensen met een beperking zelf: zet je talenten in de kijker, en niet je beperking. Evy Ploegaerts vraagt werkgevers niet bevooroordeeld te zijn: “Ik wil ook kansen krijgen om te leren en te groeien. Onderschat ons niet!” Werkgevers die hen kansen geven, zullen ontdekken dat ze niet ‘speciaal’ of anders zijn, maar vaak specialist in een job. En die kan elk bedrijf gebruiken.

>> www.antwerpmanagementschool.be